Geachte heer/mevrouw,

Het is alweer bijna Kerstmis en het einde van 2025 is in zicht. Dit is dan ook de laatste GZR Update van dit jaar.

Rechtspraak
Graag wijs ik u op de uitspraken onder aan deze nieuwsbrief. Ik licht er een voor u uit.

Tarieven huisartsenzorg opnieuw
De uitspraak die ik wil belichten, gaat over tarieven voor huisartsenzorg (GZR 2025-0322). De huisartsen waren het niet eens met de door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)vastgestelde tarieven voor huisartsenzorg over 2025; ze zouden niet kostendekkend zijn. Dit laatste is wel een verplichting. De tarieven die de NZa vaststelt, moeten kostendekkend zijn, wat betekent dat zij de redelijke kosten van de zorg moeten dekken. De NZa heeft weliswaar beoordelingsruimte over de bij zorgprestaties in aanmerking te nemen kostenposten, maar zij moet zorgdragen voor een zorgvuldige motivering en de tariefbeschikkingen moeten zowel wat betreft de wijze van totstandkoming als wat betreft de uitkomst de rechtmatigheidstoets kunnen doorstaan.

Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven oordeelde vervolgens in de daarop aanhangig gemaakte procedure dat het gebruik van de methode van historisch kostprijsonderzoek niet onrechtmatig is, zolang deze steunt op een deugdelijk onderzoek en door middel van een rechtens aanvaardbare methode tot stand is gekomen. Daarnaast heeft de NZa beoordelingsruimte bij het kiezen van een verdeelsleutel voor de toedeling van de kosten en heeft zij omzet als de methode van verdeelsleutel mogen kiezen.

Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven is evenwel ook van oordeel dat in de maximumtarieven onvoldoende rekening is gehouden met de kosten van huisvesting. De huisartsen hebben aannemelijk gemaakt dat een zeer groot gedeelte van de huisartsenpraktijken al gedurende langere tijd kampt met te kleine huisvesting. Daarnaast hebben zij ook aannemelijk gemaakt dat het investeren in het aanpassen van de huisvesting en/of het investeren in nieuwe huisvesting wordt bemoeilijkt doordat de tarieven daarin niet voorzien. Dit maakt dat de tarieven zijn gebaseerd op de werkelijk gemaakte kosten van veelal te krappe huisvesting, zonder dat rekening is gehouden met de extra kosten die nodig zijn om de huisvesting geschikt te maken of nieuwe huisvesting te vinden voor de in omvang toegenomen praktijken. De NZa had daarom niet mogen volstaan met de uitkomsten van het kostprijsonderzoek om de tarieven te herijken voor de huisvestingskosten, maar had nader onderzoek moeten doen naar de financiële knelpunten bij het oplossen van huisvestingsproblemen en had nader moeten onderzoeken wat de kosten van huisvesting voor praktijken zijn als zij wél over adequate huisvesting kunnen of zouden kunnen beschikken.

Ook de arbeidskosten van de huisarts, de NAC, zijn volgens het College van Beroep voor het bedrijfsleven onvoldoende zorgvuldig vastgesteld en onvoldoende gemotiveerd. De functiewaardering door Berenschot bevat geen transparant inzicht in hoe het puntenaantal tot stand is gekomen. Belangrijke aspecten van het huisartsenvak, zoals de voortdurende eindverantwoordelijkheid, de poortwachtersfunctie, de complexiteit van de zorg en de impact van leven-en-dood-beslissingen, zijn niet aantoonbaar in de waardering verwerkt. Bovendien is ook de toerekening van de NAC aan de praktijken die aan het kostprijsonderzoek hebben meegedaan ondeugdelijk gemotiveerd. De door de NZa gehanteerde methode, waarbij de NAC aan de huisartsenpraktijken wordt toegerekend aan de hand van een berekening van het aantal fte’s per praktijk, waarbij aan iedere praktijkhoudend huisarts die in 2022 36 uur of meer per week werkte (gedurende minimaal 46 weken in dat jaar) steeds 1,0 fte is toegekend, leidt tot een scheef resultaat. Daardoor is niet aannemelijk geworden dat deze methode voor de toerekening van de NAC aan de huisartsenpraktijken tot kostendekkende tarieven leidt. Het voorgaande leidt ertoe dat de beslissingen op bezwaar niet voldoen aan het motiveringsbeginsel, artikel 7:12, eerste lid, Awb. De beslissingen op bezwaar zijn vernietigd. De NZa moet opnieuw beslissen.

De volgende GZR Update zal verschijnen op vrijdag 16 januari 2026.

De redactie van GZR Updates wenst u fijne kerstdagen en een voorspoedig en gezond 2026.